بررسی میزان ورود و صدور دانش در "علم اطلاعات و دانش شناسی" از طریق تحلیل هم استنادی حوزه های موضوعی مجلات: فرضیه کوه یخ شناور

امروزه از علم به‌عنوان یک شبکه یا مجموعه‌ای از نقاط مشترک چندگانه و نظامی پویا یاد می‌شود. حوزه‌های علمیِ دارای قدرت میان‌رشتگی بالا را «کوه یخ شناور» می‌نامند. این در حالی است که رشته‌های دیگر، در ارتباط و تعامل با آن حوزه‌ها عمل می‌کنند. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت ورود و صدور دانش در رشتة «علم اطلاعات و دانش‌شناسی» در بین رشته‌های علمی دیگر به‌عنوان کوه یخ شناور است. برای این منظور، به تحلیل هم‌استنادی این حوزه در پایگاه اطلاعاتی JCR پرداخته ‌شده است. ازاین‌رو، شبکة اجتماعی حوزه‌های علمی مطرح در این رشته از طریق تحلیل ماتریس هم‌آیندی استنادهای آنها ترسیم، و حوزه‌های موضوعی با مرکزیت بالا مشخص شدند. در ادامه، رابطة همبستگی بین شاخص‌های مرکزیت و فراوانی استنادهای حوزه‌های موضوعی بررسی شد. نتایج پژوهش نشان داد علم اطلاعات و دانش‌شناسی به‌طور مساوی در ورود و صدور دانش از طریق هم‌استنادی عمل می‌کند. همچنین، نتایج آزمون آماری نشان داد همبستگی مثبتی بین فراوانی حوزه‌های موضوعیِ استناد کننده/گیرنده و سنجه‌های مرکزیت وجود دارد. به علاوه، بین فراوانیِ استنادهای حوزه‌های موضوعی استناد کننده و گیرنده با شاخص‌های مرکزیت آنها همبستگی مشاهده شد. نتایج نشان داد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دارای روابط میان‌رشته‌ای با حوزه‌های دیگر است که در دورة مورد بررسی می‌توان به تقویت روابط میان‌رشته‌ای آن با حوزه‌های مطالعاتی «مدیریت»، «علوم میان‌رشته‌ای»، «علوم رایانه، نظام‌های اطلاعاتی»، و «علوم رایانه، هوش مصنوعی»، و «علوم تربیتی» اشاره کرد.